Bu içerik Prof. Dr. Umut Barbaros tarafından oluşturulmuş ve onaylanmıştır.
Tiroid bezi, ses kutusu da denen gırtlak bölgesinin alt kısmında, boyunun ön kısmında yer almaktadır. Vücuttaki hormon düzenleyici sistemin bir parçasıdır. Metabolizmanın düzenlenmesini sağlayan hormonları üretmektedir. Bu üretim için ise kanda yer alan iyotu emmektedir.
Sağlıklı bir tiroid bezi boyun yoklandığında çok zor hissedilmektedir. Ancak sağlıksız bir tiroid bezinde ise mevcut olan tümör ele yumru gelecek şekilde hissedilmektedir. Tümörden farklı olarak yumru hissedilmesinde tiroid bezinin yeterli iyot almadığında şişmesi olarak bilinen guatr ortaya çıkabilmektedir. Tiroid kanseri, erkeklere oranla yaklaşık 3 kat daha sık olarak kadınlarda görülmektedir. Kadınlarda en yaygın görülen beşinci kanser türüdür.
Bilinen 5 ana tiroid kanseri mevcuttur
Papiller tiroid kanseri, tiroid bezinde yer alan foliküler hücrelerde gelişmekte ve yavaş yavaş büyümektedir. En sık görülen tiroid kanseri türü olan papiller tiroid kanseri, genelde tiroid bezinin tek lobunda görülmektedir. Genellikle lenf düğümlerine yayılmaktadır.
Papiller tiroid kanserinden daha az yaygın ve nadiren lenf düğümlerine yayılmaktadır. Erken teşhis edildiğinde tedavisi başarılı olmaktadır. Papiller ve foliküler tiroid kanserleri, yaygın tiroid kanserlilerin yaklaşık %95’ini oluşturmaktadır.
Karsinom olarak da adlandırılan hurthle hücre kanseri, belirli bir foliküler hücre türünden kaynaklanmaktadır. Diğer foliküler kaynaklı tiroid kanserlerinden daha yaygın bir şekilde lenf düğümlerine yayılmaktadır.
%25’i aile kaynaklı olan medüller tiroid kanseri, MTC, C hücrelerinde gelişir. Bazı durumlarda ise MEN2 adlı genetik bir sendromdan kaynaklanmaktadır. MTC, vücudun diğer bölgelerine yayılmadığı sürece tedavisi erken teşhis sayesinde başarılı olabilmektedir.
Tiroid kanseri türleri arasında nadir olan türdür. İyi huylu bir tümörden başlayarak hızla büyüyebilir ve kötü huylu hale gelebilmektedir. Çok hızlı ve ileri boyutlarda büyüdüğü için tedavisi daha zor olmaktadır.
Tiroid bezinin içinde veya çevresinde başka kanser türleri de başlayabilmekte ve yayılabilmektedir.
Tiroid tedavisinde ilk aşama olarak genellikle cerrahi operasyon tercih edilmektedir. Erken teşhis ve tiroid kanser evreleri tedavinin planlanmasında ön plandadır. Papiller, foliküler ve hurthle hücreli tiroid kanseri vakalarında hormon ve iyot tedavisi kullanılabilmektedir. MTC ve anaplastik tiroid kanserinde ise hormon ve iyot tedavisi kullanılmamaktadır.
Aşama I
Bu evrede hastalar için;
Evre II:
Bu evrede hastalar için;
Evre III:
Bu evrede hastalar için;
Evre IV:
Bu evrede hastalar için;
Kanser, erken teşhis edilmediği durumlarda ilerleyerek çeşitli doku ve organlara sıçrayabilmektedir. tiroid kanserinin kemikler, akciğerler vb. çevre dokulara yayılması durumunda metastatik, yani evre IV tiroid kanseri denmektedir. Evre IV, anaplastik tiroid kanserini de kapsamaktadır.
Metastatik tiroid kanserinde uzman ve tecrübeli bir hekimle görüşülmesi oldukça önemlidir. Doktorunuz size uygun tedavi planını kendinizi iyi hissedeceğiniz şekilde oluşturacaktır. Evre IV kanser hastaları için klinik araştırmalara aday olmaları da tercih edilebilmektedir.
Hastaların da onayı üzerine etkinliği henüz tam olarak kanıtlanmamış ancak umut vadeden yeni tedavi teknikleri de denenebilmektedir. Palyatif bakım, semptomları ve yan etkileri hafifletmeye yardımcı olmak için de önemli olacaktır. Sizin için planlanacak tedavi planını detaylıca düşünmeniz önemlidir.
Tedavi planı;
Hastaların çoğu için evre IV tiroid kanseri teşhisi ve tedavi süreci oldukça stresli ve yorucu hissettirebilmektedir. Bu evrede psikolojik destek oldukça önemlidir. Bu evrede doktorunuzun yönlendirebileceği bir uzmandan psikolojik destek almanız mümkündür.
Aşamaya Göre Tedavi Seçenekleri
Çoğu tiroid kanserinde ilk tedavi aşaması olarak cerrahi operasyon yapılmaktadır. Kanser, tiroid bezi ve lenf düğümleri bazında sadece boyunda yer alan dokularda bulunuyorsa ilk tedavi planı aşaması olarak ameliyat tercih edilecektir. İleri evrede yer alan hastalarda da cerrahi operasyon tercih edilebilmektedir ancak başka tedaviler daha sık tercih edilmektedir.
Yayınlanma Tarihi: 25 Ocak 2021
Güncellenme Tarihi: 28 Ocak 2021