Çocuklarda Kasık Fıtığı Ameliyatı

Çocuklarda Kasık Fıtığı Ameliyatı Nedir?

Çocukluk döneminde en sık uygulanan cerrahi operasyonlardan olan kasık fıtıkları, genellikle erkek çocuklarda skrotumda (erkeklerde testislerin bulunduğu torba benzeri organın ismidir.) veya kasık bölgesinde görülen çıkıntılarla kendini belli eden bir fıtık çeşididir.

Görülme sıklığı gününde doğanlarda %1-3, prematürelerde ise % 16-25’tir. Erkeklerde kızlardan 3-10 kat fazladır.  Bu fıtıklar genellikle yeni doğan bebeklerde görülmektedir. Ancak bu görülme durumu ilk hafta ve ayları kapsamayabilmektedir.

Genellikle örneğin ağlama gibi vücut gerilimine sebep olan durumlarda çıkıntı olarak kendini belli edebilmektedir. Bu ağlama anında veya sonrasında çıkıntının büyüdüğü gözlenebilir ve uyku anı gibi rahat zamanlarda görüntü olarak küçülebilir ve kaybolabilir. Karın içi basınç artışına neden olan bu sıvı birikimi ya da tümör gibi faktörler, uzun süren kronik öksürük nöbetlerinin ortaya çıkışını kolaylaştırmaktadır. 

Çocukluk çağı kasık fıtıklarında en önemli sorun, hastaların boğulma riski altında olmalarıdır. Bu oran yaklaşık olarak %12-17 arasındadır. En sık bir yaş ve altı çocuklarda görülmektedir. Kasık fıtıklarında erken teşhis önemli olabilmektedir. Teşhisinde geç kalınan fıtıklar tedavi edilmezse fıtığın sardığı organ veya kesenin alınması gerekebilmektedir. Erken teşhis edilmeyen hastalarda ölüm riski mevcut olabilmektedir. Ölüm oranı herhangi bir komplikasyon gelişmeyecek bir hastada neredeyse sıfırdır.

Mevcut fıtıklar genellikle kasık kanallarında bulunmaktadır. Erkeklerde ve kadınlarda kasık kanalları mevcuttur. Anne karnındaki erkek bebekte gelişim aşamasındayken testisler genellikle doğumdan yaklaşık birkaç hafta önce bu kanallardan inerler. Kadınlarda bu kanallar, uterusun yuvarlak bağının geçiş yerinde bulunmaktadır.

Fıtıkların bulunduğu konumlarda veya yakınlarda bir fıtık varsa bir çıkıntıya neden olmaktadır. Fıtıklar hareket sırasında ağrılı olabilmektedir. Tedavi edilmediği taktirde büyüyerek gelişebilmektedir. 

Kasık fıtıklarındaki en riskli durum sıkışmış fıtıklarda görülmektedir. İlk aşamada yumuşak ve zaman zaman ağrı hissedilen küçük kitle zamanla çevre doku ve organları sararak bu hedefleri kıskaç altına alır. İlk konumunda yatay pozisyonda görülmemekte olan bu fıtıklar artık görünür olmaya ve daha şiddetli ağrılara sebep olmaktadır.

Fıtıkların sardığı hedef organ yeteri kadar kan ile beslenemediği için kangren oluşumuna, delinmeye veya karın içi zarının iltihaplanması olarak bilinen peritoniteye sebep olabilir. Bu fıtıkların derhal cerrahi müdahaleyle alınması gerekmektedir.

Kasık fıtıkları kendini;

• Ağlarken, öksürürken hissedilen ağrı ve çıkıntı,
• Ara ara hissedilen yanma hissi,
• Kasık bölgesinde ağırlık hissi,
• Hapşırma anında, 
• Ayakta durunca oluşan ağrılarda,
• Kasık, bel ve karın bölgesinde hissedilen ağrı,
• Erkek hastalarda testislerde ağrı,
• Erkeklerde skrotumun şişmesi gibi belirtilerle gösterebilir.

Kasık Fıtıklarının Oluşma Sebepleri Nelerdir?

• Kalıtımsal faktörler,
• Prematüre
• Anne karnında gelişim aşamasındayken testislerin indiği inguinal kanalın kasların gelişi ardından kapanması gerekmektedir. Eğer bu kanallardan biri veya ikisi kapanmazsa fıtık oluşumu gözlenebilir.
• İdrar güçlüğü,
• Kronik kabızlık,
• Kronik öksürük gibi sebepler kasık fıtıkları oluşumuna sebep olmaktadır.

Kimler Kasık Fıtığı Ameliyatı Olabilir?

• Genellikle erkek bebekler, 
• Düşük ağırlıklı doğan ve fıtığa sahip bebekler,
• Prematüre doğan fıtık sahibi bebekler,
• Bazı doğumsal bağ dokusu hastalığı olan fıtık sahibi çocuklarda kasık fıtığı gözlenebildiği için bu hastalar ilerleyen süreçte doktor kararıyla kasık fıtığı ameliyatı olabilmektedir.

Kasık Fıtığı Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Kasık fıtığı ameliyatları belirtiler doğrultusunda yapılan teşhislerle planlanır. Ultrason yardımıyla da teşhis mümkün olabilmektedir. Teşhis aşamasında yapılan bazı testeler sonrası hastada önemli bir kalıtımsal hastalık, sendrom, ameliyat sonrası risk teşkil edebilecek komplikasyona rastlanırsa uzman hekim tarafından işlem planı belirlenecektir.

Kasık fıtığı ameliyatı teşhis sonrası günlerde yapılabilmektedir. Kasık fıtığı teşhis edilen küçük yaştaki hastalarda ilerleyen zamanlarda risk oluşumu görülmektedir. Hidrosel (su fıtıkları.) gibi durumlar dışında ameliyat için 1 ile 1,5 yaşa kadar beklenebilmektedir. 

Kasık fıtığı ameliyatları genel anestezi alında yapılmaktadır. Günümüzde açık ve kapalı kasık fıtığı ameliyatları mevcuttur. Kapalı kasık fıtığı ameliyatlarında alınan anestezi miktarı açık kasık fıtığı ameliyatına göre daha azdır. Uzman hekimler kapalı kasık fıtığı ameliyatlarını önerebilmektedir.

Bikini çizgisi olarak bilinen bölgenin 1,5-2 cm altında açılan ufak kesiyle fıtığın bulunduğu hedef keseye ulaşılmaktadır. Fıtığın bulunduğu hedef kese yaklaşık olarak eldivenin bir parmağı uzunluğundadır. Ulaşılan kese kasık kanalı içine girdiği bölgeden bağlanarak çıkarılır ve kendiliğinden eriyen dikişler atılarak operasyon sona erer. 

Kapalı Kasık Fıtığı Ameliyatının Avantajları Nelerdir?

Kapalı kasık fıtığı ameliyatlarında hastanın operasyon sonrası dikiş aldırmasına gerek kalmamaktadır. Aynı zamanda açık kasık fıtığı ameliyatında olduğu gibi cilt ve cilt altı dokuları, kasık kanalı tabakası da kesilmemiş olacaktır. Bu sayede hastalar daha az ağrılı bir ameliyat sonrası süreç geçirmiş olacaktır.

Kapalı kasık fıtığı ameliyatının avantajlarından bir diğeri de işlem sırasında ikinci kasık kanalında herhangi bir sorun olup olmadığının görülebilmesidir. Bu sayede diğer kanalda da mevut bir problem görüldüğü taktirde müdahale edilebilmektedir.

Fıtık boğulması, boğulmadan kaynaklı çürüyen doku veya organ veya herhangi bir komplikasyon geçirmemiş hastalarda oldukça kolay geçmektedir. Operasyon anında kasıklardan kesi yapılmadığı için neredeyse hiç iz kalmamaktadır. Kasık fıtıkları tekrarlayabilmektedir.

Cerrahi operasyon harici ilaç vb. tedavi yöntemleri etki etmemektedir. Bu tekrarlayan kasık fıtıklarında da yeniden kapalı kasık fıtığı ameliyatı önerilmektedir.Erkek çocuklarında yapılan açık kasık fıtığı ameliyatında fıtık kesesini testisin damarlarından ve sperm kanalından ayırma amacıyla tutmak ve bazen de çekmek gerekebilmektedir.

Kapalı kasık fıtığı ameliyatında ise fıtık kesesi çıkartılmadığı için testisin damarlarına veya sperm kanalına hiç dokunulmaz.

Kasık Fıtığı Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Çocuklarda kasık fıtığı ameliyatından sonra hasta eğer 1 yaşında ise operasyondan 3-4 saat sonra normal hayatına geri dönebilmektedir.
• Hastalar ameliyat sonrası yaklaşık 30-60 dakika kadar anestezi dolayısıyla huysuzlanır ve ağlayabilirler. Bu süreç kısa süreli bir uykunun ardından düzelebilmektedir. 
• Eğer hasta 1 yaşın üstü ise ortalama 1-2 gün içerisinde normal hayatlarına dönebilmektedir.
• Kasık fıtığı ameliyatı sonrası hastalar 3 saat kadar besin tüketmemelidir. Bu 3 saatin ardından ilk beslenme yapılır ve ardından hasta taburcu edilir. Hastaların herhangi bir komplikasyon yaşanmadıysa hastanede istirahat halinde bir gece kalmalarına gerek yoktur.
• Ameliyat sonrası ilk gün hasta mutlaka kontrole gitmelidir. 
• Pansumanlar açıldıktan sonra hasta banyo yapabilmektedir.
• Sadece çok özel durumlarda hastanede bir gece kalınabilmesi mümkündür.
• İşlem sonrası hastanın yaşına uygun ağrı kesici ilaçları doktoru tarafından bildirilmektedir. Küçük bebek hastalarda fitil olarak, daha büyük hastalarda ise şurup tavsiye edilebilmektedir. Bu sayede ameliyat sonrası hafif sızılar hariç ağrı yaşanmasının önüne geçilmiş olunacaktır.
• Hastanın yaşı ne kadar küçükse farkındalığı ve ameliyat sonrası süreci o kadar hafif geçirmektedir.